Κύριο αντικείμενο του ερευνητικού έργου αποτελεί η συστηματική καταγραφή, παρουσίαση και κριτική αποτίμηση από την οπτική του ποινικού δικαίου του περίπλοκου και εξαιρετικά αναπτυγμένου θεσμικού πλαισίου που έχει θεσπιστεί τα τελευταία χρόνια για την συλλογή, αποθήκευση, επεξεργασία και ανταλλαγή προσωπικών δεδομένων από φορείς επιβολής του νόμου, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Σκοπός της έρευνας είναι η οριοθέτηση της σύγχρονης σχέσης ανάμεσα στο ποινικό δίκαιο και στα συστήματα πληροφοριών δικαστικής και αστυνομικής συνεργασίας στην ΕΕ, η αξιολόγηση της επίδρασης της σχέσης αυτής στο ποινικό δίκαιο και η διατύπωση προτάσεων για την ενίσχυση της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Η έρευνα περιλαμβάνει τη συλλογή όλης της νομοθεσίας (αλλά και των soft-law θεσμικών κειμένων) και νομολογίας στα πεδία τόσο των συστημάτων πληροφοριών της ΕΕ που λειτουργούν στο πεδίο της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις, όσο και της προστασίας των προσωπικών δεδομένων, καθώς και της ενσωμάτωσης και λειτουργίας των κανόνων αυτών στην ελληνική έννομη τάξη. Ειδικότερα, μελετά τα εξής συστήματα: European Criminal Records Information System (ECRIS), ECRIS for Third Country Nationals (ECRIS-TCN), Prüm framework, Passenger Name Records (PNR) framework, Europol system, Schengen Information System (SIS), European Dactyloscopy (Eurodac) system, Visa Information System (VIS), Entry/Exit System (EES), European Travel Information and Authorisation System (ETIAS) και τη Διαλειτουργικότητα μεταξύ συστημάτων. Κεντρικό πόρισμα της έρευνας είναι ότι τα προσωπικά δεδομένα που συλλέγονται στα σύγχρονα συστήματα πληροφοριών αξιοποιούνται (α) σε ποινικές διαδικασίες για δίωξη εγκλήματος, (β) σε προηγούμενα στάδια, για την πρόληψη του εγκλήματος, ή και σε προ-προληπτικό στάδιο (δηλαδή πρόληψης ενός εγκλήματος που αποτελεί προστάδιο άλλου εγκλήματος), (γ) και σε στάδια που προηγούνται κάθε γνωστής λειτουργίας του ποινικού δικαίου (μαζική συλλογή δεδομένων μη σχετικών με εγκληματική δράση – νέο παράδειγμα προγνωστικού ποινικού δικαίου). Βάσει αυτού, η έρευνα διατυπώνει συγκεκριμένες προτάσεις για την ενίσχυση της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων και την εξασφάλιση του σεβασμού των θεμελιωδών αρχών, με αποδέκτες τον ενωσιακό νομοθέτη, τον εθνικό δικαστή και τον πολίτη, σημεία αναφοράς το δικονομικό ποινικό δίκαιο και το αστυνομικό δίκαιο, βασικά εργαλεία την αρχή της αναλογικότητας, το τεκμήριο αθωότητας και την αρχή της μη αυτοενοχοποίησης.
Το ερευνητικό πρόγραμμα υλοποιήθηκε από τις 20 Ιουνίου 2018 ως τις 19 Δεκεμβρίου 2019, από ερευνητική ομάδα αποτελούμενη από τους Μαρία Καϊάφα-Γκμπάντι, Καθηγήτρια Νομικής ΑΠΘ και Ακαδημαϊκή Σύμβουλο, Αθηνά Γιαννακούλα, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια, και Δάφνη Λίμα, Υποψήφια Διδάκτορα, και με φορέα υλοποίησης το ΑΠΘ.
Συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση 2014-2020», υπό την πρόσκληση με τίτλο «Υποστήριξη ερευνητών με έμφαση στους νέους ερευνητές» (Κωδ. ΕΔΒΜ34 – Κωδικός έργου ΟΠΣ 5005203).
Στο πλαίσιο του έργου, η ερευνητική ομάδα:
- συμμετείχε με την εισήγηση «Combating Crime in the Digital Age: New Technologies in the Service of Security and Challenges for Personal Data Protection – A Critical Review of the Proposed EU Interoperability Framework for Police and Judicial Cooperation, Asylum and Migration» στο διεθνές συνέδριο «IV CINETS Conference 2018 ‘Mobility and Security in an Era of Globalisation: Crimmigration at a Crossroads?’» στο Λονδίνο, 5-6.10.2018,
- πραγματοποίησε ερευνητική επίσκεψη στις 13–23 Απριλίου 2019 στη Βιβλιοθήκη της Νομικής Σχολής του Πανεπιστήμιου Harvard USA για τη συλλογή υλικού και ερευνητική συνάντηση με την καθηγήτρια Carol Steiker,
- δημοσίευσε τη μελέτη της με τίτλο «Combating Crime in the Digital Age: A Critical Review of EU Information Systems in the Area of Freedom, Security and Justice in the Post-Interoperability Era – Challenges for Criminal Law and Personal Data Protection» στο διεθνές νομικό περιοδικό «Brill Research Perspectives in Transnational Crime» [τ. 2.4., 2020, σελίδες 1–97], https://brill.com/view/journals/rptc/2/4/rptc.2.issue-4.xml.