Νέο Προαιρετικό Μάθημα:
ΝΟΜΙΚΗ ΡΗΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΥΠΟΚΡΙΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ
Η ρητορική και η υποκριτική είναι δεξιότητες που πρέπει να έχει κάθε νομικός. Η διδασκαλία τους έλειπε από το πρόγραμμα σπουδών της Σχολής μας. Το κενό αυτό ήρθε να πληρώσει τα προηγούμενα χρόνια η φοιτητική πρωτοβουλία του ΘΑΡΣΥΝ. Έτσι, η Σχολή αποφάσισε να εισαγάγει από το τρέχον ακαδημαϊκό έτος την διδασκαλία της ρητορικής και της υποκριτικής στο πλαίσιο ενός προαιρετικού μαθήματος με τίτλο ΝΟΜΙΚΗ ΡΗΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΥΠΟΚΡΙΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ. Δεν πρόκειται για μάθημα επιλογής, αλλά για προαιρετικό μάθημα, όπως η Πρακτική Άσκηση ή η ξένη γλώσσα.
Η καινοτομία του μαθήματος αυτού είναι ότι συνδιδάσκεται από καθηγητές της Σχολής μας και του Τμήματος Θεάτρου του Α.Π.Θ. Την ευθύνη του μαθήματος έχει ο κ. Κωνσταντίνος Βλάχος, Επίκουρος Καθηγητής Ιστορίας Δικαίου του Τμήματος Νομικής του Α.Π.Θ., ενώ το μάθημα συνδιδάσκουν ο κ. Δημήτριος Ναζίρης, ομότιμος Καθηγητής Υποκριτικής του Τμήματος Θεάτρου Α.Π.Θ., και η κα Μαρία Αθανασοπούλου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και Θεωρίας της Λογοτεχνίας επίσης του Τμήματος Θεάτρου Α.Π.Θ.
Το μάθημα θα διδάσκεται καθ’ όλη τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους (και όχι σε εξάμηνα) κάθε δεύτερη Πέμπτη κατά κανόνα, 8 – 10 μμ, στο Μικρό Αμφιθέατρο της Νομικής, σύμφωνα με το ακόλουθο πρόγραμμα:
Πέμπτη 24/11/2022
Πέμπτη 1/12/2022
Πέμπτη 8/12/2022
Πέμπτη 15/12/2022
Πέμπτη 12/1/2023
Πέμπτη 2/3/2023
Πέμπτη 9/3/2023
Πέμπτη 16/3/2023
Πέμπτη 30/3/2023
Πέμπτη 27/4/2023
Πέμπτη 11/5/2023
Πέμπτη 25/5/2023
Το μάθημα της Πέμπτης 16 Φεβρουαρίου 2023 αναβάλλεται για την Πέμπτη, 9 Μαρτίου 2023, 20:00-22:00. Μετά την αλλαγή αυτή, το πρόγραμμα των προσεχών μαθημάτων διαμορφώνεται ως εξής:
Πέμπτη, 2.3: Κωνσταντίνος Βλάχος, Η ὑπόκρισις στην τέχνη της νομικής ρητορικής
Πέμπτη, 9.3: Μαρία Αθανασοπούλου, “Σαίξπηρ, Άμλετ (1601): Δικανικές περιπέτειες ενός νευρωτικού πρίγκηπα”
Πέμπτη, 16.3: Μαρία Αθανασοπούλου, “Ρόδη Ρούφου, Η Μέρα της Κρίσης (1957): Νομική και θέατρο στην ποινική δίκη ενός Επαναστάτη”
Για την παρακολούθηση των μαθημάτων της κ. Αθανασοπούλου παρακαλείσθε να έχετε διαβάσει τα κείμενα, τα οποία θα βρείτε αναρτημένα στο elearning του μαθήματος.
Την Πέμπτη, 30.3.2023, προσκεκλημένος του μαθήματος θα είναι ο ηθοποιός Βασίλης Παλαιολόγος.
Λίγα περισσότερα λόγια για το μάθημα
Το μάθημα της ΝΟΜΙΚΗΣ ΡΗΤΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΚΡΙΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ αποσκοπεί στο να δώσει στους φοιτητές της Νομικής μία διαφορετική διάσταση της λειτουργίας του δικαίου, η οποία δεν σχετίζεται με τους δικαιικούς κανόνες και θεσμούς. Πρόκειται για την καθημερινότητα του νομικού, κυρίως του δικηγόρου, ως υποκειμένου επιτέλεσης. Ποια είναι η συμβολική διάσταση της μορφής του νομικού της δικαστηριακής πράξης; Του δικηγόρου, του δικαστή, του εισαγγελέα; Ποιος ή ποιοι είναι οι αποδέκτες της προσπάθειας του συνηγόρου να πείσει; Ποια εργαλεία πρότεινε η αρχαία ρητορική τέχνη, ως διδασκαλία και ως μέθοδος στους νομικούς για τον σκοπό αυτό; Πώς διασταυρώνεται η ρητορική θεωρία της ὑποκρίσεως με την υποκριτική τέχνη;
Ο Κωνσταντίνος Βλάχος, επίκουρος καθηγητής Ιστορίας του Δικαίου της Νομικής Σχολής Α.Π.Θ., θα εισαγάγει τους φοιτητές στις βασικές έννοιες της νομικής ρητορικής τέχνης της Αρχαιότητας, επεξηγώντας έννοιες όπως η εύρεσις του επιχειρήματος (inventio), η διάταξις των μερών του δικανικού λόγου (dispositio), η λέξις (elocutio) και η ὑπόκρισις (actio), προκειμένου να αναδειχθεί η αξία της ευγλωττίας και της παρουσίας του Συνηγόρου ως εργαλείων που συμβάλλουν στην επίτευξη του στόχου της δικανικής ρητορικής: στην πειθώ.
O Δημήτρης Ναζίρης, ομότιμος Καθηγητής Υποκριτικής του Τμήματος Θεάτρου Α.Π.Θ., θα δώσει μία ιδιαίτερη διάσταση της ρητορικής τέχνης: το ενδιαφέρον από πλευράς Υποκριτικής [μπορεί να] ξεκινά από τη γλώσσα του σώματος και [να] φθάνει στην εκφορά ενός ειδικού Λόγου, όπως είναι ο αρθρωμένος νομικός λόγος, είτε άμεσος και ευθύς ή έμμεσος και υπαινικτικός, αλλά προπαντός σαφής ως προς τα κίνητρα και τις προθέσεις.
Η Μαρία Αθανασοπούλου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και Θεωρίας της Λογοτεχνίας του Τμήματος Θεάτρου Α.Π.Θ., θα παρουσιάσει τις ανθρωπολογικές/θεατρολογικές θεωρίες που αναδεικνύουν την «ενδιάθετη θεατρικότητα» της δημόσιας ζωής και θα αναλύσει τον «εαυτό» ως προϊόν παραστασιακής επιτέλεσης, ως ρόλο και ως αντικείμενο αυτο-σκηνοθεσίας. Στη συνέχεια, θα εξετάσει δύο ιστορικές αποτυπώσεις των συναφειών δικαστηρίου και θεάτρου. Πρώτο παράδειγμα, ο Άμλετ (1601) του Σαίξπηρ, που θα συζητηθεί ως δικανικό δράμα. Δεύτερο παράδειγμα, το ελάχιστα γνωστό δικανικό δράμα του νομικού, διπλωμάτη και λογοτέχνη Ρούφου, Η Μέρα της Κρίσης (1957).
Πέραν των τριών καθηγητών, στο μάθημα θα προσκαλούνται και επιφανείς νομικοί της πράξης για να μοιράζονται τις δικές τους γνώσεις και εμπειρίες με τους φοιτητές.