Ο Διαγωνισμός διοργανώνεται κατά τον μήνα Μάιο από κοινού από τον Τομέα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου της Νομικής Σχολής ΑΠΘ και τον Τομέα Ιστορίας και Μεθοδολογίας του Δικαίου της Νομικής Σχολής του Ε.Κ.Π.Α., με προοπτική συμμετοχής και της Νομικής Σχολής του Δ.Π.Θ.
Η υπόθεση της δίκης τοποθετείται χρονικά στην περίοδο του αυτοκράτορα Ιουστινιανού (527-565 μ.Χ.), έτσι ώστε οι διαγωνιζόμενοι φοιτητές να μπορούν να κάνουν χρήση του δικαίου της ιουστινιάνειας κωδικοποίησης (Πανδέκτης, Κώδικας, Εισηγήσεις, Νεαρές). Η δίκη διεξάγεται ενώπιον τριμελούς δικαστηρίου καθηγητών της Ιστορίας του Δικαίου. Περιλαμβάνει δύο γύρους σε καθέναν από τους οποίους η ομάδα του κάθε Πανεπιστημίου αναλαμβάνει εναλλάξ το ρόλο του ενάγοντα και του εναγομένου. Με δεδομένο ότι η υπόθεση οδηγεί στην άσκηση δύο αγωγών, το κάθε Πανεπιστήμιο εκπροσωπείται από μία ομάδα τεσσάρων φοιτητών. Η ομάδα αυτή πλαισιώνεται από φοιτητές οι οποίοι συνδράμουν τους τελικούς «διαδίκους» κατά την προετοιμασία της δίκης. Απονέμεται βραβείο στη νικήτρια ομάδα καθώς και βραβείο καλύτερου ρήτορα της κάθε ομάδας.
Για την προετοιμασία της ομάδας προβλέπεται μία σειρά δίωρων τακτικών συναντήσεων, οι οποίες λαμβάνουν χώρα μία φορά την εβδομάδα.
Στην Εικονική Δίκη μπορούν να συμμετάσχουν φοιτητές οι οποίοι έχουν παρακολουθήσει επιτυχώς τα μαθήματα της Ιστορίας Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου και των Εισηγήσεων Ρωμαϊκού Δικαίου. Η επιλογή γίνεται ύστερα από αξιολόγηση των αιτήσεων συμμετοχής από τους υπεύθυνους προετοιμασίας της ομάδας (Επίκ. Καθηγήτρια Δάφνη Παπαδάτου, laurel@law.auth.gr – Επίκ. Καθηγητής Κωνσταντίνος Βλάχος, konvlachos@law.auth.gr).